Chinees Nieuwjaar, ook wel Lentefestival of Lentefeest
genoemd, is de belangrijkste feestdag van Chinezen. Het wordt gevierd op de
eerste dag tot en met de vijftiende dag van de eerste maand van de Chinese
kalender. De datum van het Chinese Nieuwjaar hangt af van de maan. Het is
altijd op de eerste nieuwe (volle) maan na de winter zonnestilstand (= dit is
wanneer de zon, gezien vanaf de aarde, de noordelijkste of zuidelijkste positie
bereikt).
In 2013 is het Chinese jaar: 4710. Het jaar van de slang, ook wel de kleine draak genoemd.
Het Chinees Nieuwjaar wordt traditioneel gevierd met de
drakendansen en leeuwendansen. De periode (2 weken) eindigt met het
lantaarnfestival, op de vijftiende dag van het nieuwe jaar. En natuurlijk is er
vuurwerk, heel veel vuurwerk, 24 uur per dag. De eerste week wordt er vuurwerk
afgestoken om de kwade geesten te verdrijven. De tweede week is het om de goede
geesten binnen te laten. Ik kan je verzekeren dat het een oorverdovend lawaai
is en dan praat ik nog niet eens over de geweldige kruiddampen die dan over de
steden hangt. Een ietsje meer smog!
 |
| Smog |
Het is al een aantal weken ervoor duidelijk te merken dat
het feest in aantocht is. De winkels en straten zijn rood gekleurd. Bedrijven
nemen geen nieuwe klussen meer aan. Als (potentiele) klant mag je natuurlijk langs
komen, maar grote kans dat er maar half naar je wordt geluisterd. Op
vliegvelden en treinstations is het veel drukker dan normaal. Het duurt tot
ongeveer 6 maart a.s. voor dat je weer normaal kan reizen, zonder overvolle
treinen, vliegtuigen en bussen. Er wordt verwacht dat er zo’n 850 miljoen!!! mensen
op pad gaan, 8,6% meer dan in 2012. De treinen verwachten in totaal rond de 225
miljoen passagiers te gaan vervoeren. In de krant is te lezen dat er inmiddels
70.000!!! extra politiemensen zijn aangetrokken door de spoorwegen. Dit alles
om de drukte op de stations in goede banen te leiden, maar vooral om op
verdachte pakketjes te letten. Ook in China zijn ze bang voor terreur.
 |
| 850 miljoen Chinezen gaan op pad |
Het is gebruikelijk om de Nieuwjaars periode bij familie
door te brengen. Dat leidt tot de grote migratiestromen. Veel bouwplaatsen in
de stad zijn al gesloten, de arbeiders zijn op reis naar het noorden of zuiden
van China. Vaak blijven ze weken weg of komen helemaal niet meer terug. Dat is
dan weer afhankelijk hoeveel geld ze het laatste jaar hebben verdiend.
De afgelopen weken zijn er al veel ongelukken gebeurd.
Niet alleen is er een vrachtwagen met vuurwerk aan boord ontploft waarbij het
viaduct waar op de wagen reed is ingestort, maar er zijn ook heel veel
ongelukken gebeurd door overvolle bussen, te snel rijden en slecht rijgedrag. Er
zijn daardoor al meer dan 100 mensen overleden.
 |
| Vuurwerk foutje |
Een week voor het Chinese Nieuwjaar hebben we ook (Lars
zat gelukkig op school) het bedrijfsfeestje meegemaakt. Het was een uitgebreide
lunch met een loterij en DRANK, HEEL
VEEL DRANK.
Voordat het feest begon kreeg iedereen een bekertje
yoghurt. Dat zou de drank goed absorberen en zou je minder snel dronken worden.
NOT, tenminste niet de Chinese collega’s. Binnen no time hebben de Chinezen
geen gele huidskleur meer, maar worden ze rood, KNALROOD. Het schijnt dat
Chinezen een enzym in de lever missen waardoor alcohol niet snel wordt
afgebroken. Je krijgt niet alleen rode wijn, heel veel rode wijn, maar ook een
heel sterk spulletje te drinken. Je kan het vergelijken met Italiaanse Grappa.
Wat wel jammer was, we kregen de lichte variant, 42% alcohol en niet de traditionele
van 60%!!!
.JPG) |
| Eerst yoghurt, dan drank en sigaretten |
En dan neem je niet gewoon een nipje, nee het is GAMBEI!!!
Iedereen gaat naar elkaar toe en doet een wens of bedankt hem/haar voor wat er
het afgelopen jaar is gebeurd, of wat collega’s voor elkaar betekenen. En daar
wordt dan op geproost GAMBEI!!!
En dan is er ook nog een loterij. Grabbelen in een doos
met briefjes en er zijn drie gelukkigen. Ze winnen alle 3 een fiets. Een
kapitaal voor een Chinees. De winnaars moeten een showtje geven. Zingen,
dansen, lachen. Een heel spektakel. Er wordt gegeten, nog meer gedronken en
gerookt, heel veel gerookt. Binnen 2 uur zijn er 3 SLOFFEN sigaretten soldaat
gemaakt. Gezelligheid en zaken doen gaat bij Chinezen gepaard met roken, heel
veel roken. En ze vinden het prachtig dat ik deze slechte gewoonte ook heb. Nou
ben ik een stevige roker, maar binnen twee uur een pakje opstoken is iets
teveel van het goede, Uchh, uchh.
.JPG) |
| En eten, veel eten |
In Changzhou zijn geen straatfestivals. De bevolking hier
viert het Chinees Nieuwjaar met familie. Er wordt veel gegeten en natuurlijk
veel gedronken. De Chinese staatstelevisie zendt wel festivals uit met zang,
dans en circusacts op het programma.
Lars vertelde dat de Chinese lessen voorafgaand aan het
Chinese Nieuwjaar ingevuld worden met verhalen vertellen, gebruiken uitleggen
en met elkaar koken. Hij heeft al dumplings (Jiaozi: spreek uit DJou tse) en
rijstballetjes gemaakt. De dumplings waren heerlijk, de rijstballen
afschuwelijk.
Hij vertelde ook over de legende behorend bij het Chinese
Nieuwjaar:
Er was eens een mensen etend roofdier Nian genaamd (net
als het Chinese woord voor ‘jaar’ uitgesproken: njen) in het oude China. Het
dier kon ongemerkt huizen binnendringen. Heel het jaar verbleef Nian in de
diepe zee, maar kwam bij de overgang van Oud- op Nieuwjaar tevoorschijn. De
bewoners van China wisten van zijn komst en waren gevlucht naar de bergen. Er was
echter een meisje dat niet wilde vluchten, zij wilde het monster verslaan. Het
meisje had rode kleren aangetrokken en het huis van allerlei rode attributen
voorzien. Toen het monster kwam zag hij alleen maar de rode kleuren, daar kon
hij niet tegen en verdween weer naar de zee. Het monster was verslagen.
Nu worden de huizen, straten, winkels, eigenlijk heel
China rood gekleurd en wordt er rood vuurwerk afgestoken om de boze
monsters/geesten te verdrijven.
Andere gebruiken die horen bij het Chinese Nieuwjaar
zijn:
-
Rode lampionnen ophangen
-
Kort voor het nieuwe
jaar het huis grondig schoonmaken (waarschijnlijk is dit de enige keer in het
jaar dat een huis wordt schoongemaakt ;-)
-
Wierook branden voor de
voorouders en Boeddha’s
-
Bloemen kopen
-
Op trommels en gongs
slaan (nog meer herrie!)
-
Geen schoenen kopen op
de eerste tot derde dag van het nieuwe jaar
-
Niet schoonmaken en
wassen op de eerste dag van het nieuwe jaar
-
Nieuwe kleren aantrekken
Er wordt gegeten, heel veel gegeten, tijdens het Chinese Nieuwjaar. Restaurants
zijn al maanden van te voren volgeboekt, winkels liggen vol met kleurige glossy
voedselpakketten, en de markten draaien overuren.
Wensen plakken is een gebruik dat ook niet mag ontbreken bij het nieuwe
jaar. Deuren van huizen worden voorzien van rode papieren met daarop goede
wensen. Pas bij een volgend nieuwjaar worden de wensen vervangen door nieuwe.
Op nieuwjaarsdag begint het gebruik van nieuwjaarswensen overbrengen. De
familie gaat bij elkaar op bezoek om elkaar de beste wensen over te brengen.
Iedereen hoort dan ook nieuwe kleren te dragen. Ouderen mogen kinderen op die
dag NIET terecht wijzen voor hun gedrag, want dat brengt ongeluk! Daar
tegenover staat dat kinderen zich netje behoren te gedragen in ruil daarvoor
krijgen ze een rode envelop (hongbao, spreek uit: chong bao) met geld erin.
Voor veel kinderen is dit het enige zakgeld dat ze krijgen, ze moeten er dan
ook het hele jaar mee rondkomen.
 |
| Hongbao in alle soorten en maten |
Ook je ayi geef je een hongbao met daarin een maandsalaris. Onze ayi is nog
geen heel jaar in dienst en heeft net salarisverhoging geëist, vast ook met de
gedachte om met Chinees Nieuwjaar, dat salaris dan ook als extra te krijgen.
Mispoes: een ‘credit’card van een bekende Chinese supermarkt, daar kan ze het
mee doen. En ze hoeft na het Chinese Nieuwjaar ook niet meer terug te komen.
Ben er deze week achter gekomen dat ze de laatste weken binnen een uur klaar is
met stoffen, zuigen, dweilen, badkamers en toiletten schoonmaken. Daarna gaat
ze op haar gemak staan strijken. En de schoonmaakmiddelen zijn de laatste weken
ook niet meer aangeraakt, ik vond het al zo gek dat ze nooit om nieuwe flessen
vroeg.
Er is wel een nieuwe trend gaande. Je geeft je kinderen, voornamelijk studerende
kinderen, geen hongbao met geld, maar je regelt een plastisch chirurg! De meest
voorkomende ‘ingrepen’ zijn dubbele oogleden, botox injecties en tattoos.
Veel ziekenhuizen geven aan een zeer groot aantal reserveringen te hebben
voor plastische chirurgie rond het Chinees Nieuwjaar, omdat dan veel studenten
een lange periode vrij zijn.
De meest voorkomende ingreep is het ‘maken’ van westerse ogen. Chinezen (Aziaten)
hebben niet zoals wij een dubbel ooglid, ze hebben er maar een.
Het moet niet gekker worden? Toch?
